Czym kierować się i na jakie parametry zwrócić uwagę przy wyborze wózka widłowego czołowego?

Typ, udźwig, wysokość unoszenia ładunku, marka, rodzaj napędu, typ masztu oraz masa własna i wymiary – to najważniejsze parametry i cechy wózka jezdniowego, które trzeba wziąć pod uwagę przy wyborze maszyny do zakupu lub wynajmu. W tekście podpowiadamy, czym kierować się przy wyborze wózka widłowego czołowego.

Niezależnie od tego, czy kupujemy wózek nowy czy używany, niezależnie od typu i marki maszyny najważniejszym kryterium powinno być dopasowanie do rodzaju wykonywanych zadań. Opinię tę potwierdza reprezentant dystrybutora wózków widłowych Nikoalex z Warszawy: – Najrozsądniejszym wyborem będzie wózek widłowy dopasowany do zadań, które wykonujemy najczęściej, które będą stanowiły podstawę eksploatacji. Dotyczy to nie tylko takich parametrów, jak wysokość unoszenia czy udźwig, ale także kwoty, którą zamierzamy zainwestować. Nie zawsze optymalnym wyborem jest zakup najnowszego modelu maszyny: często zupełnie wystarczający będzie wózek używany. Zawsze warto rozważyć też możliwość wynajmu długoterminowego.

Pamiętając o powyższym zaleceniu postaramy się przejrzeć najważniejsze cechy wózka widłowego pod kątem przydatności do określonych zadań w ramach transportu bliskiego.

W magazynie liczą się wymiary wózka widłowego i jego masa własna

Gabaryty i masa wózka widłowego mają mniejsze znaczenie w przypadku maszyn pracujących w otwartym terenie. Sytuacja zmienia się diametralnie, gdy szukamy wózka do prac magazynowych. 

Pierwszym, niezwykle istotnym parametrem jest wysokość złożonego masztu, czyli minimalna wysokość wózka widłowego. Należy ją skonfrontować z wysokością bram, drzwi, a także przestrzeni ładunkowych na samochodach, przy których zapełnianiu i opróżnianiu ma pracować wybrany przez nas wózek. Szerokość i długość wózka widłowego mają pierwszorzędne znaczenie w przypadku maszyn pracujących w wąskich przestrzeniach pomiędzy regałami. Gabaryty wpływają nie tylko na możliwość wjazdu w wąskie alejki, ale warunkują odpowiedni promień skrętu. 

Masa własna potrzebna jest do obliczenia masy całkowitej wózka widłowego: z ładunkiem nominalnym, operatorem, paliwem i ewentualnym osprzętem. Waga wózka widłowego ma kardynalne znaczenie przy pracy w pomieszczeniach, w których obowiązują limity maksymalnych obciążeń podłoża.

Czy szybkość i umiejętność pokonywania wzniesień ma znaczenie?

W przypadku wózków widłowych pracujących w halach osiągane przez nie prędkości nie mają większego znaczenia. Jeżeli nawet wózek jest w stanie poruszać się szybciej, to i tak musi dostosować się do wartości maksymalnych, czyli 12 km/h lub nawet 6 km/h w halach fabrycznych.

Znaczenie prędkości rośnie w przypadku wózków widłowych pracujących na otwartych przestrzeniach. Na placach i w warunkach terenowych obowiązują inne limity prędkości: wózek może poruszać się z prędkością 18 km/h. Możliwość szybszej jazdy z ładunkiem ma podstawowe znaczenie, gdy trzeba przemieścić dużą ilość palet z towarami na odległość np. kilkuset metrów. W takich warunkach szybkość wózka przekłada się wprost na szybkość wykonania zadań. 

Umiejętność pokonywania wzniesień to w przypadku wózków z napędem elektrycznym 10% nachylenia terenu oraz 15% w przypadku wózków z silnikiem spalinowym. Takie są wartości nominalne, jednak zawsze warto upewnić się, jakie są zalecenia dotyczące konkretnej, wybranej przez nas maszyny. Zdolność pokonywania wzniesień przydaje się nie tylko w terenie, ale też np. przy transporcie wózków widłowych, czy przy pokonywaniu granicy pomiędzy pomieszczeniami magazynowymi lub wjeżdżaniu do przestrzeni ładunkowych.

Jak dobrać udźwig wózka widłowego?

Podawane w ogłoszeniach o sprzedaży wartości udźwigu wózków widłowych odnoszą się do tzw. udźwigu nominalnego. Najczęściej oznacza to, że podany udźwig maksymalny odnosi się do ładunku o środku ciężkości 500 mm, który może być uniesiony na wysokość 3,3 m. Aby ocenić faktyczną przydatność danego wózka widłowego do zadań transportowych, które chcemy wykonać, musimy skorzystać z diagramu udźwigu. W ten sposób wyznaczymy udźwig zredukowany, czyli maksymalną wagę ładunku, który wózek uniesie przy określonym oddaleniu środka ciężkości i konkretnej wysokości podnoszenia.

Wiemy na przykład, że większość ładunków, które chcemy przemieszczać będzie miała wagę od 3 do 4 ton, będzie znajdowała się na paletach o wymiarach 1201200 mm, które chcemy unosić na wysokość roboczą 4 m. W takiej sytuacji musimy sprawdzić, czy dany wózek widłowy jest w stanie podnieść na wysokość 4 m ładunek o masie 4 ton, którego środek ciężkości znajduje się 600 mm od czoła wideł. Potrzebne informacje znajdziemy w diagramie udźwigu konkretnego modelu maszyny. Oczywiście warto wybrać wózek widłowy, który spełnia żądane wartości udźwigu z lekką nadwyżką. Takie rozwiązanie znacznie poprawi komfort i bezpieczeństwo pracy.

Wysokość podnoszenia warto dobrać z “zapasem”

Jeżeli wiemy, na jaką wysokość chcemy unosić ładunki, to pod tym kątem dobieramy wysokość roboczą masztu. Maksymalna wysokość unoszenia to odległość pomiędzy podłożem, a górną krawędzią wideł. Wysokość podnoszenia w przypadku znormalizowanych wózków widłowych wynosi 3300 mm. Większą wysokość podnoszenia mają wózki wysokiego składu, określane często mianem reach truck. Dysponują one masztami typu duplex (dwuczęściowy) lub triplex (trzyczęściowy). Warto przypomnieć, że do maksymalnej wysokości, na którą chcemy unosić ładunki, należy dodać 150-200 mm “zapasu”. Nadwyżka unoszenia jest niezbędna do odkładania i pobierania ładunków z regałów bez niebezpiecznego ciągnięcia lub wpychania na półkę.

Co to jest wolny skok masztu i jakie ma znaczenie? 

W pracy w niskich pomieszczeniach niezwykle ważna jest nie tylko wysokość masztu, ale także wolny skok karetki, inaczej nazywany wysokością swobodnego podnoszenia. Wolny skok ma praktyczne znaczenie w masztach typu duplex i triplex. Oznacza on wysokość, na którą dany wózek widłowy jest w stanie unieść ładunek bez wysuwania masztu. W praktyce oznacza to, że wózek wyposażony w maszt z wolnym skokiem będzie mógł pracować już w pomieszczeniach minimalnie wyższych od jego złożonego masztu. Natomiast maszt bez wolnego skoku potrzebuje dodatkowej przestrzeni: dokładnie tyle, ile wynosi wysokość uniesienia ładunku. Przykładowo w pomieszczeniu o wysokości 2,2 m wózek posiadający maszt o wysokości 2 m (w stanie złożenia) z wolnym skokiem będzie mógł unieść ładunek na wysokość masztu minus wysokość karetki lub wysokość ładunku (wybieramy większą). W tych samych warunkach wózek z masztem o wysokości 2 m, ale bez wolnego skoku podniesie ładunek na wysokość maksymalnie 150 mm (teoretycznie na 200 mm, ale bez możliwości przemieszczania się).

Jaki jest optymalny napęd do wózka widłowego?

Wybór rodzaju napędu jest ściśle powiązany z zadaniami, które będzie wykonywał wózek widłowy. Najcięższe wózki widłowe heavy truck napędzane są silnikami wysokoprężnymi. Potężne udźwigi, dochodzące nawet do ponad 30 ton, wymagają bardzo mocnej, trwałej, a jednocześnie oszczędnej jednostki napędowej. Wszystkie te wymagania są w stanie spełnić tylko silniki Diesla.

W przypadku wózków widłowych o mniejszych dźwigach możemy korzystać ze wszystkich wersji napędu. Jeżeli potrzebujemy maszyny do pracy w budynkach, to stanowczo najlepszym wyborem będzie napęd elektryczny. Brak spalin i cicha praca czynią wózki widłowe z napędem elektrycznym optymalnym wyborem w przypadku magazynów, hal fabrycznych i innych pomieszczeń zamkniętych, szczególnie tych, w których pracują ludzie.

Wózki pracujące na otwartej przestrzeni lub na styku przestrzeni magazynu i placu magazynowego mogą mieć równie dobrze napęd elektryczny jak też spalinowy. Jednostką napędową może być silnik wysokoprężny, benzynowy lub zasilany gazem (instalacja LPG). 

Czy warto płacić za markę?

Cena wózków widłowych, podobnie jak samochodów, w dużej mierze zależy od marki. Maszyny o podobnych parametrach mogą znacznie różnić się ceną. Wpływ marki na cenę wózka widłowego szacuje się na poziomie 15-20%. Czy warto tyle dopłacić “za plakietkę” i renomę? To kwestia gustu i zasobności portfela.

Natomiast nie ulega wątpliwości, że wybierając konkretnego producenta, powinniśmy się kierować nie tylko rozpoznawalnością marki, lecz również szerokością asortymentu i czasem istnienia na rynku. Warto też pamiętać, że fakt niskiej świadomości marki w Europie nie oznacza, że mamy do czynienia z niszowym producentem. Doskonałym przykładem jest Hangcha – potentat na chińskim rynku, który buduje konsekwentnie swoją pozycję również w Europie. W ofercie Hangcha znajdziemy maszyny wysokiej jakości, oferowane w bardzo atrakcyjnych cenach i relatywnie tanie w eksploatacji.

Nie przedstawiliśmy wszystkich zagadnień, na które trzeba zwrócić uwagę przy wyborze wózka widłowego. Nie poruszyliśmy np. kluczowej kwestii dostępności serwisu. Jednak omówionych cech i właściwości jest wystarczająco dużo, aby w oparciu o nie dokonać optymalnego wyboru.