Rola i znaczenie podkładek do śrub

Małe jest piękne. Parafrazując to znane powszechnie powiedzenie na „małe jest ważne” będziemy mieli coś, co znakomicie określa to, o czym mamy w tym miejscu mówić, czyli podkładki do śrub. Nie każdy jest mechanikiem, montażystą czy też chociażby jedynie domowym majsterkowiczem i nie każdemu muszą być znane wszystkie tajniki związane z montowaniem, czy łączeniem różnego rodzaju elementów przy pomocy skręcania. Nie wszyscy więc wiedzą, czemu tak naprawdę służą podkładki do śrub.

Podkładka – mała rzecz i wielka rola

Nie będziemy chyba dalecy od prawdy, jeśli powiemy, że często nawet fachowcy, zajmujący się na co dzień różnego rodzaju pracami związanymi z montażem, nie do końca orientują się w tym, jaką rolę właściwie spełniają podkładki do śrub; wiedzą oni często jedynie, że trzeba je w odpowiednim miejscu umieszczać, bo tak każe rysunek czy instrukcja. Rola tych niepozornych elementów montażowych wcale do marginalnych nie należy. Ogólnie rzecz ujmując, podkładki służą do zabezpieczania:

• śrub lub nakrętek przed samoistnym się odkręcaniem,

• powierzchni elementów skręcanych przed uszkodzeniem,

• połączeń przed penetrowaniem ich przez wodę,

oraz do:

• przeciwdziałania niepożądanemu obracaniu się śrub w momencie wkręcanie na nie nakrętek,

• wyrównywania łączenia, wtedy gdy poszczególne elementy nie przylegają do siebie wystarczająco dokładnie,

• zwiększaniu powierzchni nacisku na elementy łączone.

Korzystając z wiedzy, którą podzielili się z nami specjaliści z firmy METALEX z Dąbrowy Górniczej, w następnej części niniejszego tekstu opiszemy niektóre rodzaje podkładek do śrub wraz z kilkoma przykładami ich stosowania.

Rodzaje podkładek do śrub i przykłady ich stosowania

Jak to często bywa przy różnych klasyfikacjach, także i podkładki do śrub możemy pogrupować wedle materiału, z którego zostały wyprodukowane, ich kształtu oraz według ich zastosowania. Mamy więc podkładki metalowe, syntetyczne, gumowe i będące kompozytami kilku materiałów; oczywiście jest to podział bardzo ogólny, ponieważ do produkcji tych drobnych elementów montażowych można używać, w zależności od potrzeb, wielu różnych metali i tworzyw sztucznych. Jeśli chodzi o kształt, to zazwyczaj podkładki do śrub są okrągłe, chociaż niekiedy mają także postać kwadratu lub prostokąta; wśród tych o kształcie koła wyróżniamy podkładki płaskie, sprężyste lub ząbkowane. O tym, jaki może być podział podkładek do śrub z uwagi na ich zastosowanie, mówi wcześniejszy rozdział. Przechodząc do konkretnych przykładów, omówimy kilka najbardziej charakterystycznych podkładek.

• Podkładki płaskie do ogólnego stosowania.

• Podkładki sprężyste, wykonane z bardzo twardego materiału, zazwyczaj z przeciętym obwodem i z przesuniętymi liniowo względem siebie końcówkami; zwiększają siłę łączenia, zapobiegają odkręcaniu się nakrętek.

• Podkładki zębate wykonywane z ocynkowanej stali, dopasowują się idealnie do rowków wpustowych niektórych nakrętek; zabezpieczają śruby i nakrętki przed spontanicznie dziejącym się odkręcaniem, co może zawsze zdarzyć się tam, gdzie mamy do czynienia z ruchem i wibracjami.

• Podkładki gumowe, poliamidowe lub kompozytowe z metalu i tworzywa; stosowane najczęściej do zabezpieczania łączeń przed wilgocią i często umieszczane między innymi pod blachowkrętami przy mocowaniu np. blach na pokryciach dachowych.

Jeśli można cokolwiek radzić wszelkich kategorii monterom, montażystom i majsterkowiczom, to tylko tyle by w swoich podręcznych skrzynkach narzędziowych zawsze mieli odpowiedni zapas różnego rodzaju podkładek do śrub; to z pewnością znakomicie ułatwi im pracę.