Oznaczanie stali według zastosowania i właściwości mechanicznych

Stal to materiał, który przerabiany jest w wielu gałęziach przemysłu. Produkuje się z niej przedmioty o różnym stopniu wytrzymałości i trwałości. Aby w procesie przedprodukcyjnym szybko i skutecznie rozróżnić poszczególne gatunki stali, wymyślona została szczegółowa metoda jej oznaczania. W ten sposób unika się problemów w rodzaju źle dobranego materiału do konkretnych półfabrykatów. Jak oznacza się stal?

W jaki sposób oznacza się różne rodzaje stali?

Stal jest oznaczana według normy PN-EN 10027, zatytułowanej „systemy oznaczania stali”. Według niej może być określana zarówno kodem literowo-cyfrowym, jak i literowym. Każdy z nich jest przypisany tylko do jednego rodzaju stali. Jeśli chodzi o kody dwuczęściowe, oznaczają one niezależne dwa systemy. Pierwszy określa skład chemiczny, a drugi – przeznaczenie lub właściwości.

Kod, który określa przeznaczenie stali, ma postać wielkiej litery. I tak na przykład stal konstrukcyjna oznaczona jest literą S, maszynowa – E, ciśnieniowa – P, natomiast zbrojeniowa – B. Po literze może nastąpić grupa trzech cyfr, które określają główne własności przy tym konkretnym zastosowaniu. Na przykład dla stali P lub L podane cyfry określają granicę plastyczności. Dla stali, z której produkuje się szyny albo elementy zbrojenia, cyfry oznaczają wytrzymałość na rozciąganie. Na końcu kodu mogą niekiedy wystąpić oznaczenia literowe, które mówią o dodatkowych właściwościach. Przykładem może być wielka litera Q. Oznacza ona stal po cieplnym walcowaniu, a MC – stal walcowaną na zimno.

Podmioty takie, jak firma HAX-INOX, które zajmują się dystrybucją różnego rodzaju stali, muszą dokładnie przestrzegać tego typu oznaczeń. W przeciwnym razie w dystrybucję i handel wkradłby się chaos. Kontrahenci muszą dokładnie wiedzieć, jakiego rodzaju stali potrzebują.

Oznaczenia składu chemicznego stali

Kody, które są związane z budową chemiczną, mają o wiele bardziej złożoną strukturę. Przykładem może być oznaczenie stali niestopowej, gdzie pierwszą literą jest C i cyframi mówiącymi o zawartości węgla. Na końcu kodu może wystąpić litera E, która mówi o konkretnej zawartości siarki.

Kody stali stopowych składają się odpowiednio z litery oznaczającej stal, cyfry określających procentową zawartość węgla oraz kolejnych liter wraz z liczbami, mówiących o dodatkach stopowych. Natomiast kod cyfrowy stali składa się z pięciu pozycji, gdzie pierwsza cyfra przed kropką to oznaczenie rodzaju stali, kolejne dwie to grupa, a ostanie to gatunek stali w danej grupie.