Rodzaje kruszyw sztucznych

Dla przeciętnego człowieka hałda to po prostu wielka góra odpadów, która szpeci i niszczy środowisko, nawet jeśli jest już zarośnięta. Dla budowlańców natomiast to ogromne źródło surowca budowlanego – żużlu i innych kruszyw. Wykorzystuje się je ponownie, najczęściej przy wznoszeniu nasypów drogowych – ale nie tylko. Jakie wyróżniamy rodzaje kruszyw sztucznych?

Kruszywa mineralne

Kruszywa sztuczne to kruszywa o pochodzeniu mineralnym – np. gliny, łupki, popioły – ale poddane obróbce cieplnej lub mechanicznej. Poza budownictwem drogowym, które jest niewątpliwie domeną stosowania kruszyw sztucznych, używa się ich też w budownictwie hydrotechnicznym, kolejowym i przy produkcji betonów oraz zapraw. Najpopularniejszym kruszywem tego typu jest keramzyt. Powstaje on z gliny, którą poddaje się właśnie obróbce termicznej i mechanicznej. Co ciekawe, ze względu na jego właściwości izolacyjne stosuje się go również jako izolację termiczną stropów, posadzek i ścian. Nie obciąży on całej konstrukcji, ponieważ jest bardzo lekki. Sprawdza się również jako drenaż przy uprawie roślin. Innymi jego zaletami są niepalność, odporność na wilgoć i wodę, mróz, środki chemiczne oraz gryzonie. Kruszywa sztuczne mają w budownictwie opinię co najmniej tak samo dobrych, jak naturalne, a nieraz nawet lepszych, jeśli chodzi o właściwości. Również wielką zaletą jest jednak to, że część z nich powstaje z odpadów poprzemysłowych – więc wykorzystuje się ponownie odpady, z których usypane są hałdy. A przy tym wszystkim są po prostu tańsze.

Kruszywa z recyklingu

Kruszywa recyklingowe powstają po obróbce nieorganicznych surowców budowlanych lub hutniczych, np. pokruszonego betonu czy popiołów. Sztandarowym przykładem takich kruszyw sztucznych jest żużel. Jest to odpad procesów hutniczych, który zawiera zanieczyszczenia i tlenki metali. Wyróżniamy kilka rodzajów żużlu:

• martenowski (od nazwy pieca martenowskiego),

• tomasowski (używany w konwertorach Thomasa, tzw. tomasyna)

• wielkopiecowy,

• pumeks hutniczy – lekki produkt powstały po dodaniu wody do żużlu wielkopiecowego.

Postać i właściwości żużlu są uzależnione od wielu czynników – na przykład rodzaj paleniska, temperatura spalania i rodzaj spalanego surowca – bowiem żużel może powstawać nie tylko z węgla, ale również z materiałów sztucznych, takich jak twarda guma czy ceramika. Nierzadko są one ze sobą wymieszane i następnie kruszone na mniejsze elementy. Jednak jeżeli mieszanka będzie miała niską jakość i osłabione właściwości, może być niebezpieczna i nie nadawać się do niektórych czynności w budownictwie. Aby tego uniknąć, warto kupować kruszywa od sprawdzonych dostawców, jak np. firma Ekoprod.