Kiedy należy bezwzględnie wymienić widły w wózku jezdniowym?

Widły wózka jezdniowego są poddawane dużym obciążeniom i w efekcie narażone na uszkodzenia i przyspieszone zużycie. Eksploatacja wideł zdeformowanych czy uszkodzonych może stwarzać poważne niebezpieczeństwa w czasie pracy. Piszemy, na co zwrócić uwagę przy oględzinach stanu technicznego wideł w wózku jezdniowym.

Powodem, który wyklucza z dalszej eksploatacji widły do wózków jezdniowych, może być normalne zużycie lub uszkodzenia w trakcie pracy. O najczęstszych przyczynach uszkodzeń mówi przedstawiciel firmy IPZ, prowadzącej sprzedaż wózków widłowych w Olsztynie i Szczecinie:

– Uszkodzenie może być następstwem próby unoszenia ładunku o nadmiernej masie lub zastosowania zbyt długich wideł. Innym powodem może być uderzenie w przeszkodę lub w podłoże w czasie jazdy z opuszczonymi widłami. Niebezpieczną sytuacją dla wideł, ale też dla stateczności całego wózka, jest też podnoszenie niezrównoważonych ładunków.

Na co zwrócić uwagę przy oględzinach stanu wideł?

Widły wózka jezdniowego oceniamy pod kątem dopasowania do wykonywanych zadań (udźwig i długość), stanu wyeksploatowania i ewentualnych uszkodzeń. Oto lista najważniejszych parametrów wideł, które należy skontrolować:

• maksymalny udźwig – na bocznej powierzchni pionowej części widły znajdziemy oznaczenia, które informują o wymiarach (np. 100 × 45 × 1200, co odnosi się do podanej w milimetrach szerokości, grubości i długości) oraz udźwigu (np. 1250 × 500, czyli udźwig 1250 kg przy ustawieniu środka ciężkości ładunku w odległości 500 mm od czoła wideł) – należy sprawdzić, czy obie widły mają takie same parametry, a suma ich udźwigów jest dostosowana do udźwigu wózka,
• zużycie (wytarcie) dolnej powierzchni wideł – należy zmierzyć suwmiarką grubość pionowej części wideł i porównać ją z grubością części poziomej: różnica nie może przekraczać 10% lub 5 mm (wystarczy przekroczenie jednego parametru, aby wykluczyć widły z eksploatacji),
• wygięcie kła i trzonu wideł – badanie można przeprowadzić przy użyciu dużego kątownika lub lasera krzyżowego: odchylenie w obu przypadkach nie powinno być większe niż 0,5% długości, czyli w przypadku widły o długości 1200 mm wygięcie nie może przekroczyć 6 mm,
• kąt rozwarcia – należy zmierzyć kąt rozwarcia widły i porównać go z fabrycznym (zazwyczaj będzie to 90°, ale mogą pojawić się odstępstwa): różnica nie może być większa niż 3°,
• różnice poziomów końców wideł – różnica nie może przekraczać 3% długości kła wideł, czyli w przypadku widły 1200 mm maksymalna dopuszczalna rozbieżność to 36 mm,
• trzymanie zatrzasków – należy sprawdzić ewentualne wygięcia i luzy, które mogłyby doprowadzić do wypięcia się widły,
• pęknięcia i wygięcia – oględziny powinny być nastawione również na poszukiwanie pęknięć i deformacji: jeżeli na nie natrafimy, to widła powinna zostać wymieniona. 

Jeżeli któreś z opisanych badań wypadło negatywnie, to znak, że widły do wózków jezdniowych powinny zostać wymienione. Bardzo niepokojącym sygnałem jest też brak lub nieczytelność oznaczeń na widle. Może to świadczyć o znacznym zużyciu lub niepewnym pochodzeniu sprzętu. 

Wymiana wideł z powodów eksploatacyjnych

Widły w wózkach jezdniowych wymieniamy nie tylko wtedy, gdy uległy uszkodzeniu lub zużyciu. Powodem może być potrzeba lepszego dopasowania wideł do rodzaju transportowanych ładunków. Najczęstszym przypadkiem jest zmiana długości wideł. Ich wydłużenie pozwala na transport większych palet lub jednoczesne pobieranie dwóch mniejszych. Takie rozwiązanie skraca czas obsługi ładunku, a co za tym idzie, redukuje koszty pracy.

Alternatywą dla długich wideł są przedłużki lub widły teleskopowe. Oba te rozwiązania pozwalają na szybkie dostosowywanie wideł do zmieniających się wymagań transportowych. Jeszcze wydajniejszym rozwiązaniem jest paletyzer, który pozwala transportować kilka palet jednocześnie.